در دوران بارداری چه داروهایی را مصرف نکنیم؟

دوران بارداری یکی از حساس ترین مراحل زندگی هر زن است که نیازمند توجه ویژه به سلامت خود و جنین می باشد. یکی از مهمترین جنبه های مراقبت در این دوره، آگاهی از داروهایی است که مصرف آنها می تواند برای جنین مضر باشد. در این مقاله، به بررسی داروهای ممنوعه در دوران بارداری، تأثیرات آنها بر جنین و نکات مهم در مصرف داروها خواهیم پرداخت.

اهمیت آگاهی از داروهای ممنوعه در بارداری

مصرف برخی داروها در دوران بارداری میتواند منجر به ناهنجاری های مادرزادی، مشکلات رشد و حتی سقط جنین شود. بنابراین، آگاهی از داروهای ممنوعه و مشاوره با پزشک قبل از مصرف هرگونه دارو، حتی داروهای بدون نسخه، ضروری است.

دسته بندی داروها بر اساس خطر در بارداری

سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) داروها را بر اساس میزان خطر برای جنین به چند دسته تقسیم کرده است:

• گروه A: مطالعات کنترل شده در زنان باردار نشان داده است که این داروها برای جنین بی خطر هستند.
• گروه B: مطالعات حیوانی نشان دهنده عدم خطر برای جنین بوده، اما مطالعات کافی در انسان وجود ندارد.
• گروه C: مطالعات حیوانی نشان دهنده عوارض جانبی بر جنین بوده و مطالعات کافی در انسان وجود ندارد؛ اما ممکن است منافع مصرف دارو بر خطرات آن برتری داشته باشد.
• گروه D: شواهدی از خطر برای جنین انسان وجود دارد، اما ممکن است منافع مصرف دارو در شرایط خاص بر خطرات آن برتری داشته باشد.
• گروه X: مطالعات نشان دهنده خطرات جدی برای جنین هستند و مصرف این داروها در دوران بارداری ممنوع است.

این دسته بندی به پزشکان کمک میکند تا در مورد تجویز داروها در دوران بارداری تصمیم گیری کنند.

داروهای ممنوعه در دوران بارداری

در ادامه، به بررسی برخی از داروهای ممنوعه در دوران بارداری و تأثیرات آنها بر جنین می پردازیم:

1. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)

داروهایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک در سه ماهه سوم بارداری می توانند خطراتی مانند کاهش حجم مایع آمنیوتیک و مشکلات قلبی در جنین ایجاد کنند.

2. آنتی بیوتیک های تتراسایکلین

این داروها می توانند باعث آسیب های جدی در استخوان ها، دندان ها و سیستم عصبی جنین شوند.

3. داروهای ضدافسردگی MAOI

بازدارنده های مونوآمین اکسیداز (MAOI) مانند فنلزین و ترانیل سیپرومین می توانند با عوارض جدی برای جنین همراه باشند و مصرف آنها در دوران بارداری ممنوع است.

4. داروهای ضدتشنج

داروهایی مانند دیازپام و کلونازپام می توانند خطر زایمان زودرس و سقط جنین را افزایش دهند و مصرف آنها در دوران بارداری ممنوع است.

5. داروهای آرام‌بخش

مصرف آرام بخش هایی مانند دیازپام و آلپرازولام می تواند منجر به نقص در رشد جنین، زایمان زودرس و وزن کم نوزاد در هنگام تولد شود.

6. داروهای ضدآکنه

داروهای ضدآکنه مانند ایزوترتینوئین می توانند باعث ناهنجاری های مادرزادی شدید شوند و مصرف آنها در دوران بارداری ممنوع است.

7. داروهای ضدانعقاد (وارفارین)

وارفارین می تواند باعث خونریزی های جدی در جنین و مادر شود و مصرف آن در دوران بارداری ممنوع است.

نکات مهم در مصرف داروها در دوران بارداری

• مشاوره با پزشک: قبل از مصرف هرگونه دارو، حتی داروهای بدون نسخه و مکمل های گیاهی، با پزشک خود مشورت کنید.
• مطالعه برچسب دارو: برچسب دارو را به دقت مطالعه کنید و از مصرف داروهایی که در دوران بارداری ممنوع هستند، خودداری نمایید.
• جایگزین های ایمن: در صورت نیاز به مصرف دارو، از پزشک خود درباره جایگزین های ایمن در دوران بارداری سؤال کنید.
• پرهیز از خوددرمانی: از خوددرمانی در دوران بارداری خودداری کنید و هرگونه دارویی را تنها با تجویز پزشک مصرف نمایید.

در انتها

مصرف داروها در دوران بارداری نیازمند دقت و مشاوره با پزشک است. برخی داروها می توانند تأثیرات منفی جدی بر جنین داشته باشند و باید از مصرف آنها خودداری شود. با آگاهی و مشاوره مناسب، می توان از سلامت خود و جنین در دوران بارداری محافظت کرد.