مدتی است که در خبرها به طور مداوم در مورد سویه امیکرون کرونا میشنوید. پس از اینکه جهش دلتا کمی فروکش کرد، این بار شاهد جهش دیگری در ویروس کووید-۱۹ هستیم که به دلیل تازهظهور بودن، ناشناختههای بسیاری در مورد آن وجود دارد. امیکرون چقدر خطرناک است و چند درصد احتمال دارد که ابتلا به آن منجر به مرگ شود؟ بیشتر کودکان را درگیر میکند یا افراد مسن؟ آیا واکسن کرونا میتواند در برابر امیکرون ایمنی ایجاد کند؟ تست کرونا اومیکرون را نشان میدهد؟ با مطالعه این مطلب به پاسخ همه این پرسشها خواهید رسید.
امیکرون چیست ؟
به زبان ساده میتوان گفت که امیکرون (omicron) نوع تازهای از ویروس کرونا است و توسط سازمان بهداشت جهانی این نام برای آن در نظر گرفته شده است. این سویه جدید از کرونا نخستین بار در آفریقای جنوبی مشاهده شد و پس از آن به سرعت در دیگر کشورها گسترش یافت. اکنون که در دسامبر ۲۰۲۱ به سر میبریم، مدتی است که اخبار داخلی کشور مشاهده سویه امیکرون کرونا را در ایران تائید کردهاند. مهمترین تفاوتی که برای امیکرون و سویههای دیگری همچون دلتا مطرح میشود، سرعت انتشار و انتقال بالای آن است و همین مسئله نگرانیهای بسیاری را در همه جوامع بشری ایجاد میکند.
علائم امیکرون چیست ؟
به نظر میرسد افرادی که دوزهای واکسن کرونای خود را طبق برنامه زدهاند، با ابتلا به omicron دچار علائم خفیفی همچون سرماخوردگی معمولی میشوند. این علائم شامل:
- سرفه خشک
- احساس ضعف، خستگی و بیحالی
- گرفتگی و آبریزش بینی
- سردرد
- اسهال و استفراغ
میشود. بر خلاف دیگر جهشهای ویروس کرونا در سویه ا میکرون اغلب از دست دادن حس چشایی و بویایی دیده نمیشود. علائم ذکر شده بر اساس گزارشات اولیهای که در مورد سویه امیکرون کرونا مشاهده شده است، عنوان میشود و در واقع مطالعات علمی هنوز آنقدر پیش نرفتهاند که نشانههای این بیماری را به طور دقیق بتوان عنوان نمود. واضح است که اگر فردی واکسن کرونا را دریافت نکرده باشد، احتمال شدت یافتن علائم امیکرون در وی بسیار بیشتر است. همچنین اشخاصی که دوز بوستر (سوم) واکسن کرونا را زدهاند، احتمالا در صورت ابتلا به امیکرون علائم خفیفی را تجربه خواهند کرد.
- شواهد نشان میدهد که omicron احتمالا به اندازه دیگر سویههای ویروس کرونا به عمق ریهها نفوذ نمیکند. یک مطالعه در دانشگاه هنگ کنگ نشان داد اگرچه omicron کمتر برای ریه مشکل ایجاد میکند اما خیلی سریع میتواند در دستگاه تنفسی تکثیر یابد.
برخی از متخصصان میگویند امیکرون بیشتر شبیه برونشیت عمل میکند تا ذاتالریه. معمولا بیماران مبتلا به برونشیت حاد، مشکل تنگی نفس ندارند و بیشتر با سرفههای خلطآلود درگیر هستند. اما در ذاتالریه حتما تنگی نفس وجود دارد و فرد احساس خستگی بیشتری میکند.
دوره نهفتگی سویه امیکرون کرونا چقدر است ؟
بر اساس دادههای اولیه میتوان گفت که مدت زمانی که طول میکشد علائم بیماری در فرد مبتلا به امیکرون مشاهده شود، در مقایسه با سویههای دیگر کوتاهتر است. این مدت زمان ممکن است کمتر از ۳ روز باشد و نهایتا به ۱ هفته نیز برسد. یکی از دلایلی که منجر به شیوع بیشتر امیکرون میشود، همین کوتاه بودن دوره نهفتگی است. البته دوره کمون بیماری به طور مستقیم به سن فرد، بیماریهای زمینهای وی و اینکه آیا واکسن کرونای خود را زده است یا خیر، نیز بستگی دارد.
آیا امیکرون منجر به کرونای طولانی مدت می شود؟
موارد بسیاری در مورد ا میکرون ناشناخته است اما کارشناسان میگویند احتمال اینکه ابتلا به سویه امیکرون کرونا منجر به کوید-۱۹ طولانی مدت شود، وجود دارد. در این حالت ممکن است تا ماهها پس از ابتلا به امیکرون، علائمی همچون خستگی شدید، ریتم نامنظم قلب، اختلال در تنفس و… مشاهده شود. در سویه دلتا نیز کرونای طولانی مدت در بسیاری از افراد ایجاد شده بود. به گفته کارشناسان باید فرض را بر این قرار داد که امیکرون نیز مانند دیگر جهشهای ویروس کووید-۱۹ میتواند کرونای طولانی مدات ایجاد نماید مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. با این حال تحقیقات نشان میدهد که دریافت واکسن تا حدود زیادی میتواند خطر ابتلا به کووید طولانی مدت را کاهش دهد.
امیکرون چقدر خطرناک است؟
موارد ابتلا به اُمیکرون روزبروز در جهان و کشور ما افزایش مییابد. آنچه که ا میکرون را نگرانکننده میکند، سرعت انتقال آن از فردی به فرد دیگر است. اما تحقیقات گویای آن هستند که احتمالا افرادی که واکسن کرونا را دریافت کرده و حتی دوز سوم را نیز زدهاند، کمتر در معرض ابتلا به امیکرون و تجربه کردن علائم شدید این سویه از کرونا هستند. بنابراین اگر هنوز اقدام به دریافت واکسن نکردهاید، بهتر است زودتر دست بجنبانید. طبق گفته معاون وزیر بهداشت ایران: “در سویه امیکرون ریه کمتر درگیر خواهد شد.” اما اگر مثلا در گذشته ۱۰۰ نفر کرونای دلتا میگرفتند، اکنون ۲۰۰ نفر کرونای امیکرون خواهند گرفت زیرا سرعت جهش و انتقال این سویه بیشتر است.
چگونه از امیکرون پیشگیری کنیم ؟
به منظور مبتلا نشدن به امیکرون به همان دستوراتی باید عمل شود که از ابتدای ظهور کرونا عنوان شد:
- زدن ماسک
- رعایت شیوهنامههای بهداشتی
- فاصلهگذاری اجتماعی
- شستن مرتب دستها با صابون
- عدم لمس اجزای صورت (مثل چشم، بینی و دهان)
- تهویه هوا
کسی که قبلا کرونا گرفته ممکن است به امیکرون مبتلا شود؟
افرادی که در گذشته به انواع دیگری از کرونا مثل دلتا مبتلا شدهاند، باز هم ممکن است درگیر سویه امیکرون کرونا شوند. حتی افرادی که ۳ دوز واکسن خود را زدهاند، باز هم ممکن است کرونای امیکرون بگیرند. البته به این نکته باید توجه داشته باشید که اگر فردی ۳ دوز واکسن کرونا را زده نسبت به شخصی که تنها ۱ یا ۲ دوز از این واکسن را دریافت کرده است، ایمنی بیشتری نسبت به امیکرون خواهد داشت. اشخاصی که واکسن نزدهاند بیش از همه در معرض خطر ابتلا به امیکرون قرار دارند.
کلام آخر
گزارشها نشان میدهند که احتمال بستری شدن بر اثر ابتلا به سویه امیکرون کرونا نسبت به انواع آلفا و دلتا کمتر است اما آنچه که امیکرون را نگرانکننده میکند این است که سرعت انتقال آن از فردی به فرد دیگر بسیار بالا است. به طور کلی ناشناختههای بسیاری در مورد امیکرون وجود دارد زیرا این سویه از کووید ۱۹ نوظهور است و هنوز تحقیقات گستردهای در مورد آن صورت نگرفته است.